Transgraniczne działania wymagają wspólnych przygotowań z placówką partnerską.

• W idealnej sytuacji w waszym przedszkolu jest osoba, która zna język sąsiada i może tłumaczyć podczas wspólnych spotkań (nauczyciel bądź rodzic).
• Zapytajcie w gminie bądź innych lokalnych instytuacjach edukacji pozaszkolnej, może oni będą mogli udzielić wam wsparcia jezykowego.
• Polsko-Niemiecka Współpraca Młodzieży oferuje wsparcie finansowe dla pośredników językowych* przy inicjowaniu i realizacji działań transgranicznych. Jeśli ubiegacie się Państwo o dofinansowanie projektu, można w nim zazwyczaj uwzględnić usługi tłumaczeniowe.

*Uwaga: Pośrednik językowy nie musi być koniecznie profesjonalnym tłumaczem.

• Darmowe strony internetowe również mogą okazać się pomocne podczas komunikacji transgranicznej. Krótkie i nieskomplikowane e-maile z łatwością przetłumaczymy przy użyciu translatora Deepl lub Google Tłumacz.

Towarzysząc dzieciom podczas spotkania transgranicznego, być może będziecie musieli pokonać własne zahamowania i bariery językowe oraz dać dzieciom przykład codziennej komunikacji międzykulturowej.

• Podstawowa znajomość języka kraju sąsiedzkiego jest bardzo pomocna podczas przełamywanie pierwszych lodów. Dobrym wsparciem może być np. książka „Spróbuj po polsku /Versuch’s auf Polnisch”, która została specjalnieopracowana z myślą o polsko-niemieckich spotkaniach. Zarówno wersja niemiecka, jak i polska dostępne są również w postaci aplikacji mobilnej dla urządzeń z systemem Android. Wystarczy wyszukać w Google Play Store albo Apple AppStore „Versuch’s auf Polnisch” lub „Spróbuj po niemiecku”.
• Do udanej komunikacji przyczynia się również mimika twarzy, gesty, a także wizualizacja wskazówek lub informacji, które chcecie przekazać. Pomocne mogą być np. Polsko-niemiecki leksykon dla przedszkoli lub karty obrazkowe do komunikacji w języku polskim.
• W szybkim wyszukaniu pasującego słowa lub frazy pomocna może okazać się aplikacja tłumacząca, taka jak na przykład Google Tłumacz.

Rozpocznijcie przygodę z językiem sąsiada i nie martwcie się błędami! W spotkaniach transgranicznych chodzi przede wszystkim o poznanie się i dobrą zabawę. Nawet korzyści dla samych siebie. 

W zależności od konkretnego projektu, ta lista kontrolna, może służyć jako punkt orientacyjny.

Lista kontrolna

• Przygotowanie i omówienie pomysłu wspólnie z przedszkolem partnerskim:
  • Co ma się odbyć (spotkanie, wspólna wycieczka, projekt…)?
  • Jaki temat?
  • Jakie cele mają zostać osiągnięte?

• Szczegółowe planowanie z przedszkolem partnerskim:
  • Kiedy i gdzie: Określenie ram czasowych i miejsca
  • Jak ma  przebiegać spotkanie / projekt pod względem treści i czasu?
  • Kto konkretnie odpowiada za jakie zadania (w przygotowaniu, w finansowaniu, w realizacji…)?

• Szczegółowe planowanie z zespołem przedszkola bądź – jeżeli to konieczne – ze sponsorami:
  • Co trzeba zorganizować?
  • Podziała zadań. Kto odpowiada za jakie zadanie? Kto ewentualnie może jeszcze nam pomóc?
  • Czy będzie potrzebne wsparcie językowe?
  • Jak ma się odbyć przygotowanie i zaangażowanie dzieci?
  • Jak można zaangażować rodziców?
  • Jak udokumentować projekt?
  • Czy należy poinformować lokalne media lub inne osoby?
  • …

• Kwestia finansowa:
  • Sporządzić plan wydatków i sprawdzić możliwości finansowe.
  • W razie potrzeby złożyć wniosek o dofinansowanie.

• Przygotowanie się z dziećmi do planowanego spotkania (powitanie w języku sąsiada, przygotowanie małych prezentów dla gości, dekorowanie sali, przygotowanie drobiazgów do bufetu,…)

• Poinformowanie rodziców i uzyskanie ich zgody (zgoda na udział dziecla / pozwolenie na wykonywanie i publikowanie zdjęć / paszport dziecka …)

• Organizowana wycieczka musi zostać zgłoszona co najmniej 20 dni przed planowanym wyjazdem. Nauczyciel ma obowiązek złożyć kartę wycieczki wraz z pozostałą dokumentacją do dyrektora placówki. Dyrektor musi zgłosić wycieczkę w Kuratorium (za dolnośląskie placówki odpowiada Kuratorium Oświaty we Wrocławiu) najpóźniej 3 dni przed wyjazdem. Zgłoszenie odbywa się drogą elektroniczną.

• Podczas planowanego pobytu w państwie sąsiednim.
  • Jak i gdzie zgłosić wycieczkę (wzór karty wycieczki)
  • Jak zorganizować przejazd?
  • Zgoda rodziców (dowód dziecka i ubezpieczenie)
  • Wymienić pieniądze
  • Zapewnić dzieciom prowiant podczas podróży
  • Zorganizować wystarczającą ilość opiekunów

Poniższy program finansowania ma na celu zapewnienie niebiurokratycznego wsparcia finansowego dla transgranicznych partnerstw przedszkolnych:

• Niżej wymienione placówki są instytucjami kontaktowymi dla przedszkoli ramach polsko-saksońskich projektów: Program wsparcia „Kind trifft dziecko – Dziecko spotyka Kind“. Placówką kontaktową dla polskich przedszkoli, które znajdują się w euroregionie jest Euroregion Nysa. Dla placówek spoza euroregionu, instytucją kontaktową jest Polsko-Niemiecka Współpraca Młodzieży  natomiast za sakosńskie przedszkola odpowiedzialna jest LaNa. Wszystkie placówki chętnie wesprą w kwestiach merytorycznych i będą wspierać od samego złożenia wniosku aż do rozliczenia projektu.

Ponadto przedszkola mogą korzystać z wielu innych programów dofinansowania, które ogólnie wspierają współpracę transgraniczną między Saksonią a Polską. Dla bardziej złożonych i kosztownych projektów dostępne są Fundusze Małych Projektów w Euroregionach: Euroregion Nysa i Euroregion Sprewa-Nysa-Bóbr. W tym wypadku punktami kontaktowymi są biura danego Euroregionu, w którym znajduje się Państwa placówka.

• Nie zapomnijcie o dokumentach tożsamości podczas podróży do sąsiedniego kraju!
  Wszystkie dzieci muszą posiadać ważny paszport / dowód.
• Ubezpieczenie za granicą?
  Dzieci, personel i opiekunowie podróżujący za granicę są ubezpieczenie przez organizatora wyjazdu z finansów rodziców. Podczas wycieczki placówka musi wykupić ubezpieczenie dla całej grupy.
  Istotne jest również aby wyrobić sobie Europejską Kartę Ubezpieczenia Zdrowotnego (EKUZ). Każdy obywatel objęty ubezpieczeniem zdrowotnym w ramach NFZ może wystąpić o wydanie takiej karty. Wydanie karty jest bezpłatne. Na tej podstawie każdy może skorzystać z bezpłatniej opieki medycznej w krajach należących do Unii Europejskiej oraz krajach Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu. Nie obejmuje ona jednak prywatnych placówek medycznych.  Karta EKUZ dla dzieci ważna jest do 18. roku życia a jej wyrobienie trwa około 5 dni.
• Czy należy przedstawić zaświadczenie o szczepieniach?
  W Niemczech dzieci uczęszczające do przedszkola muszą być obowiązkowo zaszczepione przeciwko odrze lub przedstawić dowód odporności. Przedszkola są zobowiązane do sprawdzenia tego przy przyjmowaniu dziecka. W związku z tym pojawia się pytanie, czy w przypadku spotkań transgranicznych potwierdzenie szczepienia musiałoby być sprawdzane również dla dzieci z Polskiego kraju. W Polsce dzieci są szczepione według kalendarza szczepień, w momęcie przyjmowania dzieci do przedszkola nie są one jednak brane pod uwagę. W Polsce szczepi się dzieci obowiązkowo miedzy 13-15 miesiącem życia dziecka przeciwko odrze. Nie ma jednak obowiązku przedstawiania dyrektorowi placówki kartę szczepień dziecka. Dlatego można założyć, iż w przypadku spotkań transgranicznych organizowanych między przedszkolami z Niemiec, wszystkie dzieci  zostały zaszczepione lub posiadają dowód odporności.
• Kamizelki odblaskowe dla dzieci?
  W niektórych przedszkolach podczas spacerów jest zwyczaj noszenia przez dzieci kamizelek odblaskowych. Zapytajcie Państwo o to swoich kolegów z placówki partnerskiej.
• Czy złożyliście Państwo wniosek o dofinansowanie? Prosimy Państwa o zasięgnięcie informacji o wyniku procedury dofinansowania i zwrócenie uwagi na to, jakie dokumenty są potrzebne do rozliczenia (np. listy uczestników, dokumentacja zdjęciowa itp.)

Dla dzieci spotkanie transgraniczne jest zawsze szczególnie ekscytującym wydarzeniem. Aby zrozumieć to, czego człowiek doświadczył i móc wykorzystać to w swojej codziennej rutynie edukacyjnej, ważne jest, aby przeanalizować rezultaty z dziećmi. Na przykład można na ten temat porozmawiać podczas porannego spotkania w grupie i poznać odczucia i spostrzeżenia każdego dziecka z osobna, a także ich pytania dotyczące naszych sąsiadów. Wyniki tych rozmów będziecie  Państwo mogli uwzględnić w swojej pracy pedagogicznej.

Nie ma ogólnych dokumenów do udokumentowania indywidualnego rozwoju dziecka. Każda placówka przedszkolna ma wolną rękę w tej sprawie. Na ogól rady pedagogiczne same opracowują karty obserwcji lub korzystają z propozycji wydawnictw pedagogicznych.  Ważnym dokumentem dla dzieci kończących edukację przedszkolną jest jednak „Arkusz Gotowości„, który przedszkole jest zobowiązowane przedstawić rodzicom dzieci 6-letnich do końca kwietnia. Przykładowy materiał jak i inne pomoce dydaktyczne można znaleźć na stronie mojebambino.pl.

Tablica informacyjna z krótkim komunikatem i zdjęciami jest okazją do dalszych rozmów na ten temat. Można jeszcze zaprezentować rysunki i rękodzieło dzieci stworzone w ramach partnerstwa transgranicznego. W ten sposób zaangażujecie również rodziców i sprawicie, że wszyscy z przedszkola zauważą Wasze transgraniczne zaangażowanie. Może dzięki temu powstanie kronika Waszego transgranicznego partnerstwa, do której każdy będzie mógł wrócić ponownie. Wspomnienia zostaną odświeżone, a rozwój stanie się widoczny?

Aby móc dalej krok po kroku rozwijać partnerstwo transgraniczne, zaleca się wspólną refleksję w zespole jak i z przedszkolem partnerskim.

• Co się szczególnie udało?
• Co udało się zaobserwować podczas interakcji pomiędzy dziećmi i współpracy pomiędzy dorosłymi?
• Czym można zająć się podczas następnego spotkania? Są już jakieś pomysły?
• Na co powinniśmy zwrócić większą uwagę następnym razem?
• Co można zrobić lepiej?
• …

Wspólna wymiana poglądów na te i inne pytania może być jednocześnie dobrym punktem wyjściowym do wspólnego planowania kolejnego spotkania lub wspólnego działania.  Dlatego też zapiszcie Państwo kluczowe punkty, aby móc z nich później skorzystać.

W przypadku uzyskania wsparcia finansowego na działalność transgraniczną, należy przedłożyć organowi finansującemu dowód wykorzystania środków, który zawiera również protokół merytoryczny oraz z reguły dowód uczestnictwa.

• http://www.triolinguale.eu
• W tej zabawie jest metoda
• Pomysłodzielnia: Znajdź odpowiednie metody dla swojej grupy
• Abecadło polsko-niemieckiej animacji językowej (segregator)
• Bewegte Sprachanimation – Animacja językowa na sportowo

• Pomysły z praktyki przedszkolnej na cały rok – oferuje 24 pomysły i udane przykłady z praktyki przedszkolnej na zapoznanie dzieci z językiem i kulturą sąsiedniego kraju.
  

Możecie Państwo również zasubskrybować polskojęzyczny blog  Duzi i Mali razem lub niemieckojęzyczny blog Saksońskiej Placówki ds. Wczesnej Nauki Języków Krajów Sąsiedzkich (LaNa): Tutaj regularnie przedstawiane są zajęcia z przedszkoli z regionu trzech państw Saksonii, Polski i Czech w zakresie języków krajów sąsiedzkich. Ponadto otrzymacie Państwo przydatne informacje o aktualnych dofinansowaniach i wiele więcej.

Aby ułatwić Państwu przekazywanie rodzicom dokładnych informacji o planowanych działaniach transgranicznych przedszkola, udostępniliśmy trójjęzyczne moduły tekstowe. Można je wykorzystać m.in. do ogłoszeń lub korespondencji z rodzicami.

 Warto polecić rodzicom internetowy przewodnik „Języki krajów sąsiedzkich w przedszkolach w Saksonii” (również dostępny w trzech językach). Rodzice, których dzieci uczęszczają do saksońskich przedszkoli, znajdą tam szczegółowe informacje o tym, jak i dlaczego w przedszkolach prowadzona jest wczesna edukacja w zakresie języka sąsiada oraz odpowiedzi na pytania dotyczące wielojęzycznego dorastania dzieci w regionie przygranicznym. Do poradnika dołączyliśmy ulotkę informacyjną w języku niemieckim, polskim i czeskim, którą mogą Państwo wydrukować dla rodziców.

Czy macie Państwo aktualne informacje, czy chcielibyście polecić materiały, z którymi pracujecie w swoim przedszkolu lub czy macie przykłady dobrych praktyk, którymi chcielibyście się podzielić z innymi wychowawcami przedszkolnymi? Chętnie skorzystamy z Państwa pomysłów. Skontaktujcie się z nami!

Tutaj znajdą Państwo wszystkie informacje na temat partnerstwa i spotkania z przedszkolem w sąsiednim kraju we wersji niemieckiej: www.nachbarsprachen-sachsen.eu/partnerschaft.